Viza Müraciəti Edərkən Nələrə Diqqət Etməlisiniz?
Viza nədir?
Viza, hər hansı bir ölkəyə səyahət etmək istəyən xarici vətəndaşların həmin ölkənin hökumətindən aldığı rəsmi icazə sənədidir. Bu icazə müəyyən müddət üçün keçərlidir və sahibinə qeyd olunan məqsəd üzrə həmin ölkəyə giriş haqqı verir.
Vizalar əsasən pasport sahiblərinə tətbiq olunur. Bir şəxs getmək istədiyi ölkənin konsulluğuna və ya səfirliyinə müraciət edərək müəyyən sənədləri təqdim etməli və müraciət prosesini tamamlamalıdır. Viza prosedurları ölkədən-ölkəyə və viza növünə görə dəyişə bilər.
Viza növləri nələrdir?
Vizalar səyahətin məqsədinə görə müxtəlif növlərə ayrılır. Ən çox rast gəlinən viza növləri:
- Turist vizası
- Biznes vizası
- Tələbə vizası
- İş vizası
Hər bir viza kateqoriyası, vətəndaşlara müəyyən bir müddət ərzində həmin ölkədə qalmaq hüququ verir. Bir ölkənin viza siyasəti isə, xarici vətəndaşların qəbul şərtlərini və sərhəd təhlükəsizliyinə dair tələbləri tənzimləyən qanunvericiliyə əsaslanır.
Vizalar həmçinin miqrasiyanın idarə olunması, iqtisadi maraqların qorunması və ölkədaxili təhlükəsizliyin təmin edilməsi məqsədilə də tətbiq olunur.
Viza müraciətində hansı sənədlər tələb olunur?
Tələb olunan sənədlər getmək istədiyiniz ölkəyə, səfər məqsədinizə və istifadə etdiyiniz pasportun növünə görə dəyişə bilər. Bununla belə, əksər hallarda aşağıdakı sənədlər tələb olunur:
Pasport
- Ən azı səfər tarixindən sonra 6 ay müddətinə keçərli olmalıdır.
- Pasportda boş səhifə tələb oluna bilər.
Viza müraciət forması
- Müraciət etdiyiniz ölkənin konsulluğundan və ya səfirliyindən əldə edilir.
- Forma adətən şəxsi məlumatlar, səyahət məqsədi, tarixlər və qalacağınız ünvanlar kimi detalları ehtiva edir.
Biometrik şəkil
Pasport ölçüsündə, son 6 ayda çəkilmiş, adətən ağ fonlu şəkil tələb olunur.
Səyahət sığortası
- Bəzi ölkələr tərəfindən məcburi tələb olunur.
- Sığorta təcili tibbi yardım, təcili evakuasiya, itmiş baqaj kimi halları əhatə etməlidir.
Uçuş bileti və rezervasiyalar
- Gediş-dönüş biletləri və ya təxmini səyahət planı tələb oluna bilər.
Qalacağınız yerə dair sənədlər
- Otel rezervasiyası, dəvət məktubu və ya qonaqlayacağınız şəxsin ünvanı və sənədləri tələb oluna bilər.
Maliyyə vəziyyətini göstərən sənədlər
Səyahət xərclərinizi qarşılaya biləcəyinizi sübut etməlisiniz.
Buna daxildir:
- Bank çıxarışı
- İş yerindən arayış və maaş bordrosu
- Sponsor məktubu
Viza Müraciəti Edərkən Diqqət Edilməli Bəzi Məsələlər
Bank hesabı və maliyyə vəziyyəti:
Viza alarkən bank hesabınızın durumu vacib rol oynayır. Hər ölkənin tələbləri fərqli ola bilər, lakin ümumiyyətlə, səyahət etmək istədiyiniz ölkəyə qəbul edilmək üçün müəyyən bir maliyyə səviyyəsinə sahib olmağınız gözlənilir.
Pasportun vəziyyəti:
Viza müraciəti zamanı pasportunuzun yıpranmamış və zədələnməmiş olmasına diqqət etməlisiniz. Zədələnmiş və ya istifadə müddəti bitmiş pasportla səyahət etməyə çalışsanız, ölkəyə girişiniz rədd edilə bilər.
Pasportun etibarlılıq müddəti:
Viza müraciətindən əvvəl pasportunuzun etibarlılıq müddətini mütləq yoxlayın. Adətən, müraciət tarixindən sonra ən azı 6 ay keçərli olmalıdır. Bu barədə ən doğru məlumatı həmin ölkənin konsulluğu, səfirliyi və ya rəsmi saytlarından əldə edə bilərsiniz.
Doğru və aydın cavablar verin:
Yalan və ya natamam məlumat təqdim etməniz viza müraciətinizin rədd edilməsinə və ya əlavə problemlərə səbəb ola bilər.
Sənədlərin doğruluğu və tamlığı:
Hazırladığınız sənədlərin doğru və tam olduğundan əmin olun. Yanlış və ya natamam sənədlər müddətin uzanmasına, hətta müraciətin rədd edilməsinə səbəb ola bilər. Əvvəlcədən konsulluq və səfirliklərin rəsmi veb saytlarından tələb olunan sənədləri və şərtləri yoxlayın.
Gəlir və iş vəziyyəti:
Əgər hal-hazırda işləmirsinizsə və ya sabit gəliriniz yoxdursa, viza müraciətinizdə daha diqqətli olmalısınız. Bəzi ölkələr bu vəziyyəti potensial miqrasiya riski kimi qəbul edib müraciəti rədd edə bilərlər.
Viza rüsumları və xidmət haqları:
Bəzi ölkələr, viza rüsumundan əlavə müraciət və xidmət haqqı da tələb edir. Bu barədə məlumatı aidiyyəti konsulluq və səfirliklərdən əldə etmək vacibdir.
Kimlərə viza verilmir?
Viza siyasəti ölkədən-ölkəyə və viza növünə görə dəyişir. Lakin bəzi hallarda viza verilməmə riski daha yüksək olur. Aşağıda bu səbəblərin ən yayğın olanlarını görə bilərsiniz:
- Qanunsuz fəaliyyətlə məşğul olan və ya cinayət törətmiş şəxslər: Terrorla əlaqəsi olan və ya keçmişdə cinayətə cəlb olunmuş şəxslərə viza verilməyə bilər.
- Təhlükə yaradan şəxslər: Dövlət təhlükəsizliyi üçün risk hesab edilən şəxslər və ya əvvəllər terrorla əlaqələndirilənlərə viza verilməyə bilər.
- Sağlamlıq problemi olan şəxslər: Yoluxucu xəstəlik daşıdığı və ya sağlamlıq standartlarına cavab vermədiyi müəyyən edilən şəxslərə viza verilməyə bilər.
- Münaqişəli bölgələrdən gələnlər: Daxili müharibə, siyasi qarışıqlıq və ya sabitliksizlik yaşanan ölkələrdən gələnlərə viza verilməməsi ehtimalı yüksəkdir.
- Maliyyə imkanları kifayət olmayan şəxslər: Səyahət xərclərini qarşılaya bilməyəcəyi düşünülən şəxslərə viza verilməyə bilər.
- Tələb olunan sənədləri təqdim etməyən şəxslər: Lazımi sənədləri tam və düzgün təqdim etməyən şəxslərin müraciəti rədd edilə bilər.
Bundan əlavə, viza verilməyən səbəblər arasında iqtisadi yük yaratma riski, ictimai asayişi poza biləcəyi və ictimai sağlamlığa təhlükə yarada biləcəyi ehtimalı da yer alır – bu kimi əsaslarla viza verilməyə bilər.
Viza rədd edilsə, etiraz etmək hüququm varmı?
Bəli. Viza müraciətiniz rədd edildikdə, bir çox ölkə sizə etiraz etmək hüququ təqdim edir. Rədd cavabından sonra, sizə rədd səbəblərini izah edən rəsmi sənəd təqdim oluna bilər.
- Bu sənəddə həm rədd səbəbi, həm də etiraz hüququnuz və müddəti qeyd oluna bilər.
Etiraz prosesi adətən aşağıdakı mərhələləri əhatə edə bilər:
- Əlavə sənədlərin təqdim olunması
- Əvvəlki səhvlərin düzəldilməsi
- Təkrar qiymətləndirmə tələbi
Bəzi ölkələrdə bu proses viza qərarının ləğvinə, digərlərində isə yenidən qiymətləndirilməsinə səbəb ola bilər. Ən doğru və aktuallı məlumatı aidiyyəti ölkənin konsulluq və səfirliklərinin rəsmi mənbələrindən əldə edə bilərsiniz.
